Kaart Zwaarden IV is voor veel tarotgebruikers een bron van verwarring. Waar de kaart over gaat is duidelijk: de dood. Maar is er niet ook een andere tarotkaart die over de dood gaat, genaamd … De Dood?
Kaart dertien van de Grote Arcana, De Dood, gaat over de dood in de meest spirituele, alles-overstijgende zin: over de noodzakelijke ondergang van de stoffelijke vorm, maar tegelijk over de eeuwige waarheid dat ieder einde ook weer een nieuw begin is, waardoor de dood tevoorschijn komt als het einde van de buitenkant, maar een nieuw en fris begin voor de binnenkant, de ziel, de wezenskern, de essentie.
Zwaarden IV gaat ook over de dood, maar op een heel andere manier. Op de kaart staat het graf van een overleden soldaat. De man staat afgebeeld in steen, liggend op zijn tombe, bijna levensecht. De sfeer is plechtig en ingetogen. De zachte kleuren en het glas-in-loodraam zetten de toon. Hier kunnen de nabestaanden komen om terug te denken aan de mooie tijden die samen zijn beleefd. Mensen zeggen dan: ‘Hij zal voor eeuwig doorleven in onze herinnering.’ Maar hoe eeuwig is dat op het moment dat de laatste persoon die zich de dode herinnert, zelf het loodje legt? Het lijkt dan meer te gaan om troost en verwerking dan een diepgaand besef van wat de dood is.
Deze twee gaan dus over twee totaal andere kanten van de dood. De ene kaart benadrukt dat de dood een natuurlijke tussenfase in de eeuwig doorgaande cyclus van leven. De andere kaart legt daarentegen juist de nadruk op het einde, en dan niet vanuit het standpunt van de dode, maar vanuit degenen die achterblijven.
Iedereen die met de dood te maken krijgt, zal deze twee kanten op de één of andere manier bij elkaar moeten brengen: je gevoelens een plek geven, zonder je te laten meeslepen door de tegenwoordig zo populaire misvatting dat de dood het einde is. Te beseffen dat je verdriet kunt hebben om het heengaan van iemand, maar tegelijk kunt blijven voelen dat het leven een zin heeft die het persoonlijke overstijgt; dat het leven het allemaal waard is, en eeuwig en goed.
- René Argonijt is doctor in de Geschiedenis van de Internationale Betrekkingen, hoofdredacteur bij Uitgeverij Hajefa, en tarotkenner. Hij is auteur van onder andere De Complete Tarotgids